W ostatnim czasie w internecie pojawiły się informacje o tym, że mało kto wie o rekompensatach, które mogą podwyższyć wysokość emerytury nawet o 100 do 300 złotych miesięcznie. Tak więc nasuwają się pytania:
1) Kogo sprawa dotyczy?
2) Na podstawie jakich przepisów?
3) Czym jest rekompensata?
4) W jaki sposób ubiegać się o rekompensatę, czyli wyższą emeryturę?
5) Komu rekompensaty nie przysługują?
Ad. 1. Szacuje się, że prawo do rekompensat, które w konsekwencji podwyższą wysokość emerytury, ma ok. 700 tysięcy osób urodzonych po 1948 r., które przed 1 stycznia 2009 roku przez co najmniej 15 lat pracowały w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ale nie nabyły z tego tytułu prawa do wcześniejszej emerytury (nie mają także prawa do emerytury pomostowej).
Ad. 2. Rekompensaty zostały wprowadzone ustawą z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 z późn. zm.) obowiązującą od 1 stycznia 2009 roku.
Ad. 3. Jak możemy przeczytać na stronach internetowych ZUS „Rekompensata nie jest samoistnym świadczeniem pieniężnym. Stanowi ona dodatek do kapitału początkowego i łącznie z tym kapitałem podlega waloryzacjom, a w efekcie powiększy podstawę obliczenia emerytury. Wysokość rekompensaty będzie wykazana w decyzji ustalającej wysokość emerytury.” www.zus.pl
Ad. 4. Zgodnie z Art. 23. ust. 1. ustawy o emeryturach pomostowych „Ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę”.
Tak, więc ubezpieczony, który ubiega się o emeryturę w tzw. powszechnym wieku emerytalnym, kiedy wypełnia wniosek o emeryturę (druk ZUS Rp-1E) powinien wnioskować o przyznanie emerytury z rekompensatą. Do wniosku należy załączyć oryginały zaświadczenia pracodawców (świadectwa pracy) potwierdzające wykonywanie pracy przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przebyte do dnia 31 grudnia 2008 roku. w rozumieniu przepisów obowiązujących do 31 grudnia 2008 r. (art. 32 i 33 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS). (Przy ustalaniu 15- letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą zostać uwzględnione jedynie okresy, w których praca ta była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie zostaną natomiast zaliczone okresy niewykonywania pracy, za które wypłacono wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.)
W przypadku osób, które mają już ustalone prawo do emerytury w tzw. powszechnym wieku emerytalnym, ale nie pamiętają, czy rekompensata została im doliczona do emerytury mogą to sprawdzić w decyzji o przyznaniu emerytury (załącznikiem tej decyzji jest decyzja o ustaleniu kapitału początkowego, a rekompensata jest dodatkiem do kapitału początkowego).
Jeśli rekompensata nie została doliczona do emerytury, zainteresowany powinien zwrócić się do byłych pracodawców (ewentualnie ich następców prawnych) o wydanie dokumentu poświadczającego okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, bądź w szczególnym charakterze. Jeśli łączny okres udokumentowanej pracy w tych warunkach przebytej do 31 grudnia 2008 roku wyniesie co najmniej 15 lat emeryt powinien złożyć do ZUS pismo o doliczenie rekompensaty do emerytury (może być napisane na zwykłej kartce, odręcznie) i dołączyć dokumenty poświadczające wymagany staż pracy w warunkach szczególnych, bądź w szczególnym charakterze.
W przypadku kiedy do emerytury mamy jeszcze kilka lat, ale przed 2009 rokiem pracowaliśmy w warunkach szczególnych lub w szczególnych charakterze, należy zwrócić się do poprzednich, obecnych pracodawców o wydanie stosowanych zaświadczeń potwierdzających to zatrudnienie, tak aby uniknąć trudności w skompletowaniu dokumentów przed samym przejściem na emeryturę np. ze względu na przekształcenia organizacyjne pracodawców.
Ad. 5. Rekompensata nie przysługuje osobie, która ma ustalone prawo do emerytury pomostowej albo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy wykonywanej
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Podsumowując: Temat jest najbardziej interesujący dla osób, które pracowały w warunkach szczególnych bądź w szczególnym charakterze i już pobierają emeryturę, albo wkrótce będą o nią wnioskować. Każdy jednak, kto chciałby uzyskać więcej informacji, wyjaśnień na ten temat (albo inny związany z ubezpieczeniami społecznymi) może skontaktować się z ZUS. Na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych www.zus.pl dostępne są dane kontaktowe, m. in. podany telefon 22 560 16 00 do Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS czynny w dni robocze w godz. 7.00-18.00.
Opracowanie: Teresa Krasowska
Bądź pierwszy, który skomentuje ten wpis!