Ograniczenie handlu w niedzielę – jak skutecznie kontrolować wykonanie ustawy

29 maja br. w siedzibie Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność” odbyło się spotkanie Głównego Inspektora Pracy Katarzyny Łażewskiej-Hrycko z przedstawicielami sektora handlowo-bankowego NSZZ „Solidarność”.

Inicjatorem spotkania był Sekretariat Banków, Handlu i Ubezpieczeń NSZZ „S” oraz Komisja Krajowa
NSZZ „S”.

Głównym tematem spotkania było przestrzeganie wykonywania Ustawy dotyczącej ograniczenia handlu w niedziele i święta.

Alfred Bujara – przewodniczący SBHiU przedstawił informacje zebrane przez handlową „Solidarność” na temat przestrzegania Ustawy. Powiedział, że sieci handlowe nadal próbują obchodzić istniejące prawo. – Pracodawcy próbują przekształcić swoje sklepy w „zakłady kultury” (np. organizują wypożyczalni sprzętu sportowego lub biblioteki) – powiedział. Dodał, że NSZZ „Solidarność” cały czas informuje o takich precedensach Okręgowe Inspektoraty Pracy, ale to nie przynosi oczekiwanego skutku. Zaapelował go Głównego Inspektora Pracy o sukcesywne kontrole oraz usprawnienie współpracy w tym temacie.

W odpowiedzi Katarzyna Łażewska-Hrycko poinformowała, że od czasu wprowadzenie w życie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta Państwowa Inspekcja Pracy na podstawie zgłoszeń pracowników oraz przedstawicieli NSZZ „S” przeprowadziła 37 000 kontroli sklepów, w tym 27,5 tysiąca w temacie przestrzegania w/w Ustawy – Na podstawie uzyskanych informacji nasi inspektorzy kierowali sprawy do sądów i prokuratury. Niestety albo prokuratura umarzała sprawy w związku z „niską społeczną szkodliwością czynu”, albo sądy pierwszej instancji interpretowały przepisy ustawy na korzyść pracodawców – wyjaśniła Główny Inspektor. Dodała, że od niekorzystnych wyroków sądowych PIP w każdej sprawie składa apelację.

Katarzyna Łażewska-Hrycko przyznała, że inspektorzy niechętnie kierują sprawy do sądu właśnie dlatego, że wiedzą o znikomym efekcie działania. – To jak strzelać z armaty w powietrze – powiedziała i dodała, że póki nie będzie jednolitej interpretacji przepisów prawa efektywność kontroli będzie mocno ograniczona.

Zdaniem Głównego Inspektora właśnie działalność PIP doprowadziła do tego, że duże sieci handlowe do tej pory przestrzegają prawa ograniczenia handlu w niedzielę. Ponadto PIP prowadzi działania mające na celu rozpropagowanie idei wolnych od handlu niedziel organizując różne akcji w tym konferencję pt. „Czy zakaz handlu w niedzielę jest potrzebny społecznie?”, na łamach której dyskutowano jak ta inicjatywa pozytywnie wpływa na relacje rodzinno-społeczne.

Alfred Bujara poinformował, że  Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro przychylił się do wniosku Przewodniczącego KK Piotra Dudy w sprawie wzmocnienia działań dotyczących „uszczelnienia” Ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę. – Jedyne o co prosił, to o przekazanie materiałów z kontroli PIP. Stąd nasza gorąca prośba do Pani, Pani Inspektor, o przeprowadzenie jak najwięcej kontroli, aby Prokuratura miała materiały, na podstawie których będzie mogła przekwalifikować postępowanie z wykroczenia na sprawę karną w wypadku uporczywego powtarzania czynu  –  zaapelował Przewodniczący Handlowców.

Katarzyna Łażewska-Hrycko odpowiedziała, że PIP od zawsze traktuje NSZZ „Solidarność” jako swojego strategicznego parnego społecznego i jeżeli zapewnienia Prokuratora Generalnego się sprawdzą, to będzie to korzystne zarówno dla Inspektorów, którzy będą widzieć owoce swojej pracy, jak i dla NSZZ „S”.

Dalej zebrani mieli okazję omówić problemy istniejące w poszczególnych zakładach pracy, uzyskać użyteczne informacje oraz omówić zasady współpracy z Okręgowymi Inspektoratami Pacy.

Podsumowując spotkanie Dariusz Paczuski, Zastępca Przewodniczącego SBHiU uznał dyskusję za bardzo owocną. – Na co dzień ma Pani wgląd w sprawy z perspektywy swojego gabinetu. Dziś mogła Pani zweryfikować swój punkt widzenia w bezpośredniej rozmowie z przedstawicielami pracowników. Myślę, że dla obu stron spotkanie było bardzo pouczające i doprowadzi do polepszenia i uściślenia naszej współpracy – powiedział Paczuski. Wyraził nadzieję, że taki spotkania będą w przyszłości odbywać się regularnie.