Chroń przed szpiclem, czytaj, podaj dalej, nie niszcz

8 marca br. do tworzącego Archiwum Regionu Mazowsze został przekazany cenny zbiór historycznych dokumentów związanych z działalności Organizacji Związkowej NSZZ „Solidarność’ w Warszawskim Przedsiębiorstwie Geodezyjnym w latach 80-tych XX wieku oraz pamiątkowy drewniany krzyż, na którym wypisane zostały miejsca internowania działaczy „Solidarności” podczas stanu wojennego.

Materiały przekazał Andrzej Zdziennicki – ostatni Przewodniczący Organizacji w WPG.

– „Solidarność” pojawiała się w WPG 14 października 1980 roku, kiedy to została założona Tymczasowa Komisja Zakładowa. O tym świadczy oryginalny protokół zebrania założycielskiego, który przekazuję. Pierwszym jej Przewodniczącym został Tadeusz Żurowski. Po wprowadzeniu stanu wojennego nasza organizacja prowadziła działalność podziemną. Reaktywowana po 1989 roku istniała do 2023 roku, kiedy to ogłoszono upadłość przedsiębiorstwa. W tych okolicznościach musieliśmy zakończyć naszą działalność. Można powiedzieć, że NSZZ „Solidarność” w WPG „przeszła do historii”. I właśnie dlatego przekazuję dziś nasze Archiwum do Regionu Mazowsze – powiedział Andrzej Zdziennicki.

Wśród przekazanych materiałów pomimo dokumentów KZ w WPG znajdują się wydawnictwa prasy podziemnej i „bibuły konspiracyjnej”.

Na szczególną uwagę zasługują numery „Szeptusia” – konspiracyjnej gazetki „Solidarności” w WPG redagowanej przez Tadeusza Żurowskiego przez cały okres stanu wojennego, aż po rok 1989.

Na każdym numerze gazetki istnieje napis: Chroń przed szpiclem, czytaj, podaj dalej, nie niszcz!

„Szeptuś” był wykonywany głównie na przebitce na maszynie do pisania. – Pracę tę wykonywały dwie sekretarki – nasze koleżanki ze związku. Wstawiały jak najwięcej przebitek, aby zrobić większy nakład. Bardzo ryzykowały, ponieważ gdyby kierownik się dowiedział mogły nie tylko stracić pracę ale nawet pójść do więzienia – wyjaśnił Andrzej Zdziennicki.

Maciej Mechliński – Sekretarz ZRM w imieniu Prezydium Zarządu Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność” podziękował Andrzejowi Zdziennickiemu.

Powiedział: – Przekazanie przez Pana dokumenty zasilą Archiwum Mazowieckiej „Solidarności” i staną się źródłem wiedzy o naszym Związku dla kolejnych pokoleń.  Szczególne podziękowania składam za przekazanie do Regionu historycznego krzyża. Zostanie on umieszczony w sali konferencyjnej Regionu Mazowsze.

N. Firkowicz